Mont d’an endalc’had

Skritur tsalagiek

Eus Wikipedia

Ur silabenneg eo ar skritur tsalagiek bet ijinet e 1819 ha diorroet gant Sequoyah (ᏍᏏᏉᏯ Ssiquoya hervez e sinadur, ᏎᏉᏯ Se-quo-ya alies bremañ ; "George Gist" ha "George Guess" gant ar saoznegerion) evit skrivañ e yezh, ar tsalagieg, yezh an Amerindianed Cherokee, ur yezh irokwoyek komzet e Norzh Karolina hag Oklahoma.

War gresk ez eas an niver a dud a zeskas ober gant ar silabenneg a-hed an XIXvet kantved, hag 90% eus an dud a ouie lenn ha skrivañ o yezh e 1830 a-drugarez d'ar silabenneg-se.

Strivet e vez hiziv da resteurel ar skritur hag ivez da vountañ war Tsalagiz da addeskiñ o yezh hag a zo bet o vont war ziskar a-hed an XXvet kantved.

En ur silabenneg, pep lizherenn a ra dave d'ur silabenn. Ur silabenneg rik eo homañ rak n'eo ket heñvelstumm al lizherennoù heñnvelson o kregiñ gant an hevelep vogalenn. Lizherennoù zo a zo gwall heñvel ouzh re al lizherenneg latin, met distaget e vezont en ur mod all.

  • Notenn : en treuzskrivadur e vez implijet al lizherenn <v> evit ober dave d'ur vogalenn greiz dre fri.
a
[a]~[ə]
e
[e]~[ɛ]
i
[i]~[ɪ]
o
[o]~[ɔ]
u
[u]~[ʊ]
v
[ə̃]
Ꭰ a Ꭱ e Ꭲ i Ꭳ o Ꭴ u Ꭵ v
g
[ɡ]
Ꭶ ga Ꭷ ka Ꭸ ge Ꭹ gi Ꭺ go Ꭻ gu Ꭼ gv
h
[h]
Ꭽ ha Ꭾ he Ꭿ hi Ꮀ ho Ꮁ hu Ꮂ hv
l
[l]
Ꮃ la Ꮄ le Ꮅ li Ꮆ lo Ꮇ lu Ꮈ lv
m
[m]
Ꮉ ma Ꮊ me Ꮋ mi Ꮌ mo Ꮍ mu Ᏽ mv
n
[n]
Ꮎ na Ꮏ hna Ꮐ nah Ꮑ ne Ꮒ ni Ꮓ no Ꮔ nu Ꮕ nv
qu
[kʰw]
Ꮖ qua Ꮗ que Ꮘ qui Ꮙ quo Ꮚ quu Ꮛ quv
s
[s]
Ꮝ s Ꮜ sa Ꮞ se Ꮟ si Ꮠ so Ꮡ su Ꮢ sv
d/t
[d]/[t]
Ꮣ da Ꮤ ta Ꮥ de Ꮦ te Ꮧ di Ꮨ ti Ꮩ do Ꮪ du Ꮫ dv
tl
[t͡ɬ]
Ꮬ dla Ꮭ tla Ꮮ tle Ꮯ tli Ꮰ tlo Ꮱ tlu Ꮲ tlv
ts
[t͡s]~[d͡ʒ]
Ꮳ tsa Ꮴ tse Ꮵ tsi Ꮶ tso Ꮷ tsu Ꮸ tsv
w
[ɰ]
Ꮹ wa Ꮺ we Ꮻ wi Ꮼ wo Ꮽ wu Ꮾ wv
y
[j]
Ꮿ ya Ᏸ ye Ᏹ yi Ᏺ yo Ᏻ yu Ᏼ yv

Gwelet ivez:

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Liammoù diavaez:

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]